Viêm xoang là bệnh lý rất thường gặp, do nhiều nguyên nhân gây ra, mọi đối tượng đều có khả năng mắc phải. Phân biệt đúng loại viêm xoang sẽ giúp người bệnh có được phương pháp điều trị bệnh phù hợp, tránh mất thời gian cũng như phòng bệnh chuyển biến sang giai đoạn nặng nề.

• Phân loại viêm xoang dựa trên diễn biến của bệnh

Viêm xoang cấp tính:

Đây là tình trạng viêm nhiễm xảy ra ở lớp niêm mạc mũi xoang, đồng thời gây phù nề làm tắc nghẽn lỗ thông xoang, không khí và dịch tiết kém lưu thông. Thông thường, viêm xoang cấp sẽ diễn ra trong khoảng 4 tuần, nếu kéo dài hơn thì đồng nghĩa với việc bệnh đã chuyển sang giai đoạn khác. 

Viêm xoang cấp tính có thể khỏi hoàn toàn do được điều trị hoặc tự hết. Tuy nhiên, nếu có dấu hiệu trở nặng, người bệnh cần lập tức đến gặp bác sĩ để thăm khám, tránh để bệnh gây nên các biến chứng như viêm tai giữa, viêm phế quản… 

Viêm xoang bán cấp:

Viêm xoang bán cấp là loại viêm xoang có thời gian mắc bệnh kéo dài từ 4 – 12 tuần. Triệu chứng của viêm xoang bán cấp tuy không tiến triển nhanh như viêm xoang cấp tính nhưng nếu xét về mức độ nghiêm trọng thì loại viêm xoang này nguy hiểm hơn. Ngoài những biểu hiện thông thường của viêm xoang, người bệnh còn gặp thêm triệu chứng ho dai dẳng, ho lâu ngày không khỏi, đau nhức nhiều vùng mắt, cơ thể mệt mỏi kéo dài, đôi khi đau răng, ê buốt răng.

Viêm xoang bán cấp nếu không sớm nhận biết và điều trị đúng phương pháp có khả năng bệnh phát triển thành viêm xoang mãn tính. Lúc đó, việc điều trị trở nên khó khăn và tốn kém hơn nhiều, thậm chí khởi phát ít nhiều biến chứng nguy hiểm.

Viêm xoang mãn tính:

Viêm xoang đã tiến triển thành mãn tính khi các triệu chứng của bệnh kéo dài hơn 12 tuần. Tình trạng này có thể làm gián đoạn hoạt động dẫn lưu dịch, làm cho chất nhầy bên trong xoang mũi ứ đọng nhiều và khó thoát ra ngoài, từ đó khởi phát các triệu chứng lâm sàng. Nguyên nhân thường do vi khuẩn hoặc vi nấm. Niêm mạc mũi đã có những biểu hiện của thoái hóa, phù nề, nhất là ở vùng các lỗ thông xoang. Điều này gây cản trở nghiêm trọng cho sự thông khí và dẫn lưu dịch giữa xoang và mũi, gây ứ đọng, tạo điều kiện cho vi khuẩn, vi nấm phát triển và gây viêm. 

• Phân loại dựa trên vị trí của xoang viêm

Viêm xoang sàng

Viêm xoang sàng là tình trạng viêm nhiễm xảy ra tại xương sàng – nằm ở ngay dưới trán, trên hốc mũi và giữa hai mắt. Dựa vào vị trí giải phẫu, các chuyên gia đã chia căn bệnh này thành 2 thể nhỏ, bao gồm:

• Viêm xoang sàng trước: Tình trạng viêm kích hoạt tại ngay xoang nằm giữa xoang trán và xoang mũi, hốc mắt và hốc mũi. Điều này khiến cho dịch tiết bị ứ đọng nhiều và gây ra tình trạng khó thở, đau nhức vùng mũi và mắt.
• Viêm xoang sàng sau: Tình trạng viêm kích hoạt ở vị trí xoang nằm ở phía sau gáy, sau xoang sàng trước. Ở dạng này, dịch nhầy trong mũi có thể bị đẩy xuống cổ họng, từ đó gây ra tình trạng vướng cổ họng, đau họng.

Nếu bị viêm cả sàng trước và sau thì triệu chứng sẽ “tổng hợp” hơn, khó chịu hơn. Ngoài ra, bệnh nhân còn có thể bị ù tai, chóng mặt, hoa mắt, suy nhược…

Viêm xoang trán

Xoang trán nằm ở vị trí cao nhất trong hệ thống xoang mặt, ở ngay phía trên ổ mắt. Nếu xoang trán bị kích hoạt viêm nhiễm thì triệu chứng mà phần lớn bệnh nhân có thể gặp phải là đau nhức ở vùng xung quanh mắt và trán, đôi khi cơn đau lan đến ổ mắt, dọc cung lông mày và sang cả hai bên thái dương. Ngoài cơn đau nhức, bệnh nhân còn có khả năng gặp kèm thêm một số triệu chứng khác như chảy nước mắt.

Viêm xoang trán có thể gây ra những biến chứng như viêm tai giữa cấp hay viêm tai giữa mạn thủng màng nhĩ; do xoang trán nằm gần nào nên có nguy cơ gây viêm màng não mủ có nguy cơ tử vong nếu không được can thiệp sớm.

Viêm xoang bướm

Xoang bướm là hốc xoang thuộc nhóm xoang sau, có vị trí nằm sâu dưới nền sọ và có mối quan hệ với phần sau của ổ mắt, xoang tĩnh mạch hang, tuyến yên và dây thần kinh thị giác. Và đây cũng chính là xoang nằm sâu nhất trong tất cả các xoang. Lúc này, có thể hiểu viêm xoang bướm là tình trạng viêm nhiễm được kích hoạt tại ngay xoang này.

Vì xoang bướm có vị trí khá đặc biệt nên rất nguy hiểm nếu không điều trị từ sớm. Hơn thế nữa, vì có vị trí khá sâu nên việc điều trị dứt điểm khó khăn hơn và dễ gây biến chứng. Thậm chí, bệnh kéo dài lâu ngày có thể gây ra hiện tượng bào mòn xương, viêm xương, ảnh hưởng đến thị lực, hệ hô hấp,…

Viêm xoang hàm

Vị trí của xoang hàm là nằm ngay hai bên má và hướng về cánh mũi. Xoang hàm bao gồm các hốc xoang nằm quanh vùng mắt và hai bên má. Bao phủ bề mặt các xoang này là lớp niêm mạc. Nếu lớp niêm mạc này bị viêm thì đồng nghĩa xoang hàm cũng bị kích hoạt tình trạng viêm nhiễm.

Đau dữ dội hai bên gò má là một trong những triệu chứng phổ biến của bệnh viêm xoang hàm. Triệu chứng này khởi phát do lớp niêm mạc bị nhiễm khuẩn sẽ có biểu hiện sưng tấy, hình thành viêm nhiễm và kèm theo dịch mủ, từ đó gây nghẹt mũi và gây đau nhức.

 Viêm đa xoang

Viêm đa xoang là tình trạng các hốc xoang bị kích hoạt phản ứng viêm nhiễm. Tình trạng này có thể ảnh hưởng trực tiếp đến gò má, mắt, vùng trán và mũi cùng lúc. Nguyên nhân chính gây viêm đa xoang có thể là do dị ứng, yếu tố môi trường, cấu trúc xương mũi, hệ miễn dịch suy giảm hoặc xuất phát từ các bệnh về đường hô hấp.

Viêm đa xoang là một dạng nhiễm trùng xoang tương đối nguy hiểm nhưng có khả năng cải thiện theo thời gian mà không cần đến sự can thiệp của y khoa. Tuy nhiên, ở một số trường hợp, người bệnh cần chủ động thăm khám từ sớm để tránh các rủi ro không may khởi phát. Song, việc điều trị không dứt điểm, lượng dịch mủ có thể chảy sang các cơ quan lân cận và gây viêm nhiễm tại ngay vị trí đó. Thậm chí, bệnh có thể dẫn đến một số biến chứng nguy hiểm

Viêm đa xoang, nếu để lâu có thể gây viêm tai giữa, viêm họng, viêm thanh quản, viêm giãn phế quản. Khi các xoang bị viêm dai dẳng và niêm mạc bị thoái hóa nặng nề do vi khuẩn, vi nấm thì tiềm ẩn nhiều nguy cơ biến chứng trầm trọng.